Don Kichot rozpoczyna się od przedstawienia głównego bohatera, Alonso Quehana, który przeczytał tak wiele książek o rycerstwie, że „wyschły mu mózgi” i nabrał przekonania, że naprawdę jest rycerzem. Przybiera imię Don Kichot z La Manchy i wyrusza w świat, by dokonywać szlachetnych, romantycznych czynów rycerskich.
W opowieści zawsze pojawia się element komiczny, ponieważ wyobrażenia (niektórzy mogliby powiedzieć: „urojenia”) Don Kichota o rycerstwie zderzają się z realiami codziennego życia ludzi, których spotyka. Jednak poglądy Don Kichota na temat rycerstwa zmieniają się w trakcie powieści.
Na początku historia przedstawia rycerskie plany Don Kichota jako stosunkowo niegroźne. Jednym z pierwszych miejsc, jakie spotyka, jest gospoda, którą bierze za zamek. Jego hełm jest wykonany z tektury i przewiązany wstążkami, tak że nie może go zdjąć bez przecięcia węzłów.
Kiedy Don Kichot opuszcza gospodę, historia zaczyna przybierać mroczniejszy obrót. Jednym z jego pierwszych rycerskich czynów jest uratowanie młodego służącego, przed biciem przez jego pana. Kiedy jednak pan obiecuje, że nie będzie więcej bił chłopca, Don Kichot odchodzi w swoją stronę, zostawiając chłopca z panem, który natychmiast zaczyna bić go ponownie.
Wiele innych zadań kończy się w podobnie niesmaczny sposób. Don Kichot zyskuje „giermka”, robotnika o imieniu Sancho Panza, który często ponosi ciężar nieszczęść Don Kichota.
Powieść kończy się, gdy Don Kichot zostaje pokonany przez „Rycerza Białego Księżyca”, który w rzeczywistości jest przebranym starym przyjacielem. Don Kichot na zawsze wyrzeka się rycerstwa.
Pisząc ” Don Kichota „, Cervantes chciał pokazać, że romantyczne wyobrażenia o rycerstwie są nonsensowne, a książki o rycerskich romansach mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Tworząc postać, której rycerskie, romantyczne ideały są początkowo nieszkodliwe, ale z czasem stają się coraz bardziej szkodliwe, Cervantes odtwarza tę ideę w fabule ” Don Kichota „.