Charlie jest godny podziwu, ponieważ jest cichym bohaterem. Nie jest egoistą. Jest biedny, ale jego bogactwo polega na relacjach z rodziną i gotowości do dawania. Inne postacie służą jako kontrapunkt dla Charliego ze względu na ich oczywiste wady. Augustus Gloop jest żarłokiem. Jako dziecko z nadwagą zawsze domaga się więcej. Wpada do rzeki czekolady, bo tak szybko chciał się z niej napić. Charlie musi nauczyć się radzić sobie z tym, co ma, i dzielić się z rodziną, aby wszystkim starczyło na przeżycie. Veruca Salt jest rozpieszczona. Pod wieloma względami jest zupełnym przeciwieństwem Charliego, ponieważ zawsze dostaje to, czego chce, i przyzwyczaiła się do tego. Nie docenia niczego, co jest jej dane. Charlie uważa, że każdy prezent, nawet tabliczka czekolady, a zwłaszcza złoty bilet, jest o wiele cenniejszy, ponieważ je docenia. Violet żuje gumę do żucia i nie słucha poleceń. Zostaje za to „ukarana”, gdy zostaje zamieniona w jagodę. Mike jest uzależniony od telewizji – czegoś, co stawało się popularne pod koniec lat 60 i powodowało rosnące obawy, które obserwujemy do dziś, że dzieci stają się zbyt pochłonięte przez maszyny i nie biorą aktywnego udziału w życiu.
Dahl stworzył postaci, które są odzwierciedleniem wad, jakich uczą się dzieci i które przenoszą w dorosłość. Cechy charakteru, które czynią Charliego godnym podziwu – bezinteresowność, szacunek, chęć słuchania – są tymi samymi cechami, które uczynią z niego odpowiedzialnego dorosłego. Dlatego właśnie Wonka wybiera Charliego i przekaże mu swoje imperium. Biedny, ale uczciwy bohater staje się bogaty – ale w wielu aspektach był bogaty od samego początku. Dzięki dobrym wskazówkom dziadka, który sam był bezinteresownym człowiekiem, nauczył się, jak funkcjonuje świat i że dobre rzeczy przychodzą do dobrych ludzi.